عرب زاده : نهادهای مشابه و قوانین دست و پا گیر قفل اقتصاد کشور ه

عرب زاده : نهادهای مشابه و قوانین دست و پا گیر قفل اقتصاد کشور هستند

 امید عرب زاده، عضو فعال اتاق بازرگانی بوشهر، به عضویت کارگروه جوانان تجار اتاق بازرگانی کشور درآمد.

 وی که از جوانان تجار و عضو فعال اتاق بازرگانی بوشهر بوده، و اکنون به عضویت کارگروه جوانان بازرگانی ایران درآمده، سخنانی را در خصوص مشکلات تجار و بازرگانان و همچنین وضعیت اقتصادی کشور مطرح نموده است.


اقتصاد نفتی ما را دچار چالش خواهد کرد

امروزه سرمایه گذاری مستقیم خارجی به یکی از عناصر عمده در پیوند دادن اقتصاد داخلی کشورها و به ویژه جوامع در حال توسعه با اقتصاد جهانی تبدیل شده و به عنوان عاملی برای انتقال سرمایه، تکنولوژی، تخصص و مدیریت در تقویت حضور این کشورها در اقتصاد و تجارت جهانی نقش بسزایی یافته است. این واقعیت موجب شده که رقابت های اقتصادی برای بهره گیری از فرصت های موجود در جذب سرمایه گذاری خارجی به منظور ارتقای جایگاه کشورها در اقتصاد جهانی تشدید گردد.


زمانی که جهان صنعتی از لحاظ نظری و رویکرد به توسعه به شدت متقاعد به سرمایه گذاری خارجی مستقیم در کشورهای در حال توسعه بود، کشور ما کمتر نیازی به این گونه سرمایه ها حس می کرد، زیرا درآمد سرشار نفتی، سرمایه گذاری های داخلی بزرگی را برایش فراهم می کرد، و متأسفانه همین روند تاکنون ادامه دارد و مسئولان نیامده اند با یک هم اندیشی اقتصادی، پازل اقتصاد کشور را به خوبی بچینند تا وابستگی نفتی مان کمتر شود.استراتژی کنونی برای چرخه آینده اقتصادی کشور مضر است و قطعاً در آینده دچار چالش های بسیاری خواهیم شد.
 
سرمایه گذاری مستقیم خارجی، اثرات قابل ملاحظه ای بر روی متغیرهای کلان اقتصادی کشور دارد

در صورتی که سرمایه گذاری خارجی صورت گیرد، عرضه سرمایه در اقتصاد داخلی بیشتر شده و با فرض ثبات تقاضا برای سرمایه، می توان پیش بینی نمود که قیمت عامل سرمایه پایین خواهد آمد. بنابراین در چارچوب اقتصاد خرد، قیمت برای شرکتی که سرمایه خارجی را کسب می کند پایین خواهد آمد.

سرمایه گذاری مستقیم خارجی به هر شکل و علتی که صورت پذیرد، اثرات قابل ملاحظه ای بر روی متغیرهای کلان اقتصادی از جمله کاهش نرخ بهره، کاهش نرخ ارز، افزایش رشد اقتصادی، افزایش درآمد مالیاتی دولت، کاهش بدهی دولت، بهبود توزیع درآمد، انتقال تکنولوژی، افزایش اشتغال، توسعه صادرات، کاهش واردات و تاثیر مثبت در تراز پرداخت ها دارد.


این قوانین دست و پاگیر و نهادهای مشابه سرمایه گذاران را فراری داده

با وجود بازار جذاب و دست نخورده کشور ما، شرکت های خارجی برای سرمایه گذاری در این کشور با موانع بزرگی روبه رو هستند، به طوری که هم اکنون شرکت های انگشت شماری در حوزه هایی به غیر از نفت و گاز در ایران مشغول به فعالیت هستند. محدودیت های موجود برای جذب سرمایه گذاری های خارجی در ایران بسیار زیاد است، از جمله محدودیت های نظارتی که موجب فرار سرمایه گذاران خارجی می شود آن است که آنها با داشتن حق انتخاب برای تعیین جایگاه های موردنظر برای سرمایه گذاری، شرایطی را برای این کار انتخاب می کنند که کمترین مشکلات را در پی داشته باشد، مثل کشورهای عربی منطقه خلیج فارس که به محل مناسبی برای سرمایه گذاری های خارجی تبدیل شده اند.

البته مقررات دست و پاگیر و وجود نهادهای مشابه و موازی نیز از دلائل عمده و اصلی عدم وجود سرمایه گذاری های خارجی در کشور ماست.


برخی با بهره گیری از شرایط رانتی اقتصاد، اقدام به فعالیت کرده اند

از آنجا که بنده ارتباط بسیاری با بازرگانان و تجار دارم و مشکلات آنان را شندیده ام، معتقدم یکی دیگر از اشتباهات رایج در کشور ما، تلقی اعطای امتیازات و تسهیلات به سرمایه گذاران به جای تضمین قراردادها در چارچوب ایجاد امنیت سرمایه گذاری است. این مساله نه تنها به سرمایه گذاری در کشور کمک نکرده، بلکه باعث ایجاد فساد و خارج شدن سرمایه گذاری از مسیر اصلی شده است. یعنی متأسفانه کسانی وارد میدان سرمایه گذاری شده اند که سرمایه گذار نبوده و صرفا با بهره گیری از شرایط رانتی اقتصاد و سوء استفاده از امتیازات و تسهیلات اعطایی، اقدام به فعالیت کرده اند.
ارائه ارز ارزان قیمت، تسهیلات بانکی و معافیت های مختلف زمینه ساز ایجاد رانت است، این مساله روند سرمایه گذاری و تولید را به شدت دچار اختلال کرده است.

در شرایطی که ساختار اقتصادی ایران به شدت نیازمند منابع مالی خارجی و جلب تکنولوژی های روز پیشرفته است، فراهم کردن شرایط و زمینه هایی ضروری و لازم است که از جمله می توان به ایجاد باور داخلی برای جذب سرمایه گذاری خارجی، پذیرش رویه های علمی تجربه شده در دنیا، رفع جدی و سریع موانع سرمایه گذاری خارجی، کاهش ریسک سیاسی، برنامه ریزی مشخص برای بهره گیری مناسب از سرمایه گذاری خارجی، پیوند سرمایه گذاری های خارجی با بخش خصوصی، دخالت های مفید وسازنده دولت در فراهم کردن زمینه ها و زیرساخت های جذب سرمایه گذاری خارجی از جمله ایجاد امنیت اقتصادی لازم، تقویت بخش خصوصی از طریق احترام وتضمین مالکیت فردی و خصوصی، تضمین قراردادها و فعالیت های اقتصادی از طریق تصویب قوانین شفاف و کارآمد و عدم اعطای امتیازات و تسهیلات بیهوده به بخش های سرمایه گذاری برای جلوگیری از ایجاد رانت و رانت خواری می باشند.


با این وضعیت هیچ سرمایه گذار خارجی به ایران نمی آید

تا زمانی که شرایط مناسب فراهم نشود و موانعی است که بر سر راه سرمایه گذاری وجود دارد مساعد نشود، شرکت های خارجی علاقه چندانی به سرمایه گذاری مستقیم در ایران نخواهند داشت و اصرار بر جلب سرمایه خارجی به نتیجه ملموسی منجر نخواهد شد.


مدیران استان در این حوزه ضعیف عمل کرده اند

علی رغم وجود بسترهای اقتصادی فراوان در استان، متأسفانه مدیران ارشد استان به جای پرداختن به مقوله صادرات مواد غیر نفتی چشم به صادرات مواد نفتی و پتروشیمی دوخته اند که البته تاکنون آنچنان سودی عاید مردم استان ما نشده است.
لذا تاکنون در بخش صادرات محصولات کشاورزی همچون خرما، و محصولات دریائی که حتی برای ما مسلمانان مکروه و حرام است به کشورهائی نظیر کره جنوبی و شمالی، چین، تایلند و ... بیش از حد ضعیف کار شده، یا اینکه اصلاً اقدامی صورت نگرفته است.در حالی که می توان از طریق ارتباط با کشورهای متقاضی، ضمن عرضه محصولات با کیفیت به این کشورها، بازار آنان را در دست گرفت، کاری که امروز عربستان سعودی دارد انجام می دهد.
دیدگاه من اینست که مثلاً در بحث خرما چرا تاکنون نیامده ایم پُل ارتباطی اقتصادی و تجارتی با کشورهای آسیای شرقی مثل مالزی، اندونزی و هند بزنیم، فقط تمرکز کرده ایم بر روی کشورهای شمالی (ارمنستان، ترکیه، روسیه، تاجیکستان، قزاقستان و ...)، که نتیجه آن پس فرستادن خرمایمان بوده است.
عربستان سعودی یکی از سیاستهای اصلی خود در بخش اقتصاد را به سمتی برده که متأسفانه ما از آن غافلیم.برقراری ارتباط تجاری با کشوری همانند هند که دارای جمعیت بسیاری مسلمان می باشد باعث گردیده که رونق بسیاری در این حوزه برایشان ایجاد شود.

با چند شرکت هندی مذاکراتی صورت داده ایم تا انشاا... طی جلساتی که با مسئولان استان برگزار خواهیم کرد، بتوانیم خرما و محصولات دریائی را به این کشور صادر کنیم.

گفتنی است که بانکهای صادرات و توسعه  صادرات قولهای مساعدی را برای در اختیار قرار دادن تسهیلات ویژه ای در این مورد داده اند که جا دارد از توجه ویژه مدیران مربوطه قدردانی کرد.

منبع : بنا